12 lipiec 2019
Rejestracja oddziału przedsiębiorcy zagranicznego w US
Cytat Oskara Wilde’a doskonale oddaje stopień skomplikowania jaki nakłada na siebie polska administracja podatkowa (i proces ten wciąż trwa) w kwestii związanej z rejestracją oddziału przedsiębiorcy zagranicznego do celów podatkowych. Wydaje się, że jest to konsekwencja specjalnego charakteru jaki w ogóle posiada oddział przedsiębiorcy zagranicznego w ramach obowiązujących w Polsce regulacji prawnych. Przejawem tej wyjątkowości jest choćby fakt, iż w stosunku do oddziału nie działa procedura jednego okienka, więc tuż po rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym, przedsiębiorcę zagranicznego czeka zawiła procedura związana z nadaniem numeru (numerów) identyfikacji podatkowej.
Zasada jest taka, że gdy działalność przedsiębiorcy zagranicznego na terenie Polski prowadzona jest w formie oddziału, podatnikiem podatku dochodowego oraz podatku od towarów i usług jest ten przedsiębiorca. Wyjątkiem jest sytuacja gdy przedsiębiorcą jest spółka osobowa, wówczas podatnikami podatku dochodowego będą poszczególni wspólnicy spółki. Nie zmienia to jednak faktu, że podatnikiem podatku VAT pozostaje spółka.
Po uzyskaniu wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym, przedsiębiorca zagraniczny ma obowiązek złożyć formularz, lub formularze zgłoszeniowe (wspólnicy), z wnioskiem o nadanie numeru identyfikacji podatkowej. W przypadku gdy przedsiębiorcą zagranicznym jest osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą lub spółka kapitałowa, składany jest jeden wniosek – na druku NIP-2, do urzędu skarbowego właściwego ze względu na adres oddziału. Dane identyfikacyjne podmiotu składającego wniosek, to dane przedsiębiorcy zagranicznego.
Sytuacja robi się bardziej skomplikowana gdy przedsiębiorcą zagranicznym jest spółka osobowa. Wówczas, w zakresie podatku dochodowego, każdy ze wspólników spółki składa w urzędzie skarbowym, na oddzielnych drukach NIP-7, indywidualne wnioski o nadanie numeru identyfikacji podatkowej. Dane identyfikacyjne podmiotu składającego wniosek, to każdorazowo dane osoby fizycznej będącej wspólnikiem przedsiębiorcy zagranicznego. W zakresie podatku od towarów i usług, spółka osobowa będąca przedsiębiorcą zagranicznym musi złożyć, na druku NIP-2, jeszcze jeden wniosek będący tym razem wnioskiem o nadanie numeru identyfikacyjnego dla spółki. W takiej sytuacji dane identyfikacyjne podmiotu składającego wniosek, to dane spółki.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej w Polsce, przedsiębiorca zagraniczny działa od momentu nadania mu lub jego wspólnikom, numerów identyfikacji podatkowej. Tylko numery identyfikacji podatkowej nadane na podstawie wniosku NIP-2 wykazywane są na fakturach czy w umowach z kontrahentami. Numery identyfikacji podatkowej nadane wspólnikom spółki osobowej na podstawie wniosku NIP-7 będą wykorzystywane w rozliczeniach podatkowych wspólników, z dochodu osiągniętego przez oddział na terytorium Polski.
Żeby dodatkowo zawikłać sprawy związane z rejestracją oddziału przedsiębiorcy zagranicznego w urzędzie skarbowym, organy podatkowe oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjmują założenie, że oddział, który zatrudnia pracowników, powinien uzyskać osobny numer identyfikacji podatkowej jako płatnik zaliczek na podatek dochodowy oraz składek ubezpieczeniowych. Zgodnie z § 2 ust. pkt 6 Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 24 lutego 2017 r. w sprawie niektórych podatników i płatników, w odniesieniu do których zadania są wykonywane przez naczelnika urzędu skarbowego innego niż właściwy miejscowo, oddział należy do kategorii podatników i płatników w odniesieniu do których zadania są wykonywane przez naczelnika urzędu skarbowego innego niż właściwy miejscowo. Przepis ten odnosi się tylko do oddziału przedsiębiorcy zagranicznego będącego w Polsce pracodawcą. Na podstawie tej regulacji, przedsiębiorca zagraniczny musi jako pracodawca złożyć jeszcze jeden wniosek o nadanie numeru identyfikacji podatkowej - tym razem na formularzu NIP-8, w którym dane identyfikacyjne podmiotu składającego, to dane oddziału. Urzędem właściwym do złożenia zgłoszenia identyfikacyjnego oddziału jest niezależnie od miejsca prowadzenia jego działalności, naczelnik tzw. dużego urzędu skarbowego w danym województwie. Jeśli oddział położony jest we Wrześni, urzędem właściwym będzie Naczelnik Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu. Oddział przedsiębiorcy zagranicznego, jako płatnik zaliczek na podatek dochodowy pracowników oraz ich składek ubezpieczeniowych, posługuje się oddzielnym numerem identyfikacji podatkowej. Numer ten nie jest wykazywany na fakturach czy w umowach z kontrahentami, powinien natomiast widnieć w komparycji umowy o pracę zawieranej przez oddział z pracownikiem i oczywiście obowiązywać w bieżących rozliczeniach oddziału - pracodawcy z dużym urzędem skarbowym.
Nie wolno oczywiście zapominać, że w tym samym urzędzie skarbowym, w którym składane są wnioski o nadanie numeru identyfikacji podatkowej dotyczącej prowadzonej działalności, niezależnie od formy prawnej, przedsiębiorca zagraniczny ma zawsze obowiązek zgłosić na druku VAT-R fakt prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie podatku od towarów i usług. I taka to krótka historia rozrastającej się biurokracji.
Zasada jest taka, że gdy działalność przedsiębiorcy zagranicznego na terenie Polski prowadzona jest w formie oddziału, podatnikiem podatku dochodowego oraz podatku od towarów i usług jest ten przedsiębiorca. Wyjątkiem jest sytuacja gdy przedsiębiorcą jest spółka osobowa, wówczas podatnikami podatku dochodowego będą poszczególni wspólnicy spółki. Nie zmienia to jednak faktu, że podatnikiem podatku VAT pozostaje spółka.
Po uzyskaniu wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym, przedsiębiorca zagraniczny ma obowiązek złożyć formularz, lub formularze zgłoszeniowe (wspólnicy), z wnioskiem o nadanie numeru identyfikacji podatkowej. W przypadku gdy przedsiębiorcą zagranicznym jest osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą lub spółka kapitałowa, składany jest jeden wniosek – na druku NIP-2, do urzędu skarbowego właściwego ze względu na adres oddziału. Dane identyfikacyjne podmiotu składającego wniosek, to dane przedsiębiorcy zagranicznego.
Sytuacja robi się bardziej skomplikowana gdy przedsiębiorcą zagranicznym jest spółka osobowa. Wówczas, w zakresie podatku dochodowego, każdy ze wspólników spółki składa w urzędzie skarbowym, na oddzielnych drukach NIP-7, indywidualne wnioski o nadanie numeru identyfikacji podatkowej. Dane identyfikacyjne podmiotu składającego wniosek, to każdorazowo dane osoby fizycznej będącej wspólnikiem przedsiębiorcy zagranicznego. W zakresie podatku od towarów i usług, spółka osobowa będąca przedsiębiorcą zagranicznym musi złożyć, na druku NIP-2, jeszcze jeden wniosek będący tym razem wnioskiem o nadanie numeru identyfikacyjnego dla spółki. W takiej sytuacji dane identyfikacyjne podmiotu składającego wniosek, to dane spółki.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej w Polsce, przedsiębiorca zagraniczny działa od momentu nadania mu lub jego wspólnikom, numerów identyfikacji podatkowej. Tylko numery identyfikacji podatkowej nadane na podstawie wniosku NIP-2 wykazywane są na fakturach czy w umowach z kontrahentami. Numery identyfikacji podatkowej nadane wspólnikom spółki osobowej na podstawie wniosku NIP-7 będą wykorzystywane w rozliczeniach podatkowych wspólników, z dochodu osiągniętego przez oddział na terytorium Polski.
Żeby dodatkowo zawikłać sprawy związane z rejestracją oddziału przedsiębiorcy zagranicznego w urzędzie skarbowym, organy podatkowe oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjmują założenie, że oddział, który zatrudnia pracowników, powinien uzyskać osobny numer identyfikacji podatkowej jako płatnik zaliczek na podatek dochodowy oraz składek ubezpieczeniowych. Zgodnie z § 2 ust. pkt 6 Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 24 lutego 2017 r. w sprawie niektórych podatników i płatników, w odniesieniu do których zadania są wykonywane przez naczelnika urzędu skarbowego innego niż właściwy miejscowo, oddział należy do kategorii podatników i płatników w odniesieniu do których zadania są wykonywane przez naczelnika urzędu skarbowego innego niż właściwy miejscowo. Przepis ten odnosi się tylko do oddziału przedsiębiorcy zagranicznego będącego w Polsce pracodawcą. Na podstawie tej regulacji, przedsiębiorca zagraniczny musi jako pracodawca złożyć jeszcze jeden wniosek o nadanie numeru identyfikacji podatkowej - tym razem na formularzu NIP-8, w którym dane identyfikacyjne podmiotu składającego, to dane oddziału. Urzędem właściwym do złożenia zgłoszenia identyfikacyjnego oddziału jest niezależnie od miejsca prowadzenia jego działalności, naczelnik tzw. dużego urzędu skarbowego w danym województwie. Jeśli oddział położony jest we Wrześni, urzędem właściwym będzie Naczelnik Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu. Oddział przedsiębiorcy zagranicznego, jako płatnik zaliczek na podatek dochodowy pracowników oraz ich składek ubezpieczeniowych, posługuje się oddzielnym numerem identyfikacji podatkowej. Numer ten nie jest wykazywany na fakturach czy w umowach z kontrahentami, powinien natomiast widnieć w komparycji umowy o pracę zawieranej przez oddział z pracownikiem i oczywiście obowiązywać w bieżących rozliczeniach oddziału - pracodawcy z dużym urzędem skarbowym.
Nie wolno oczywiście zapominać, że w tym samym urzędzie skarbowym, w którym składane są wnioski o nadanie numeru identyfikacji podatkowej dotyczącej prowadzonej działalności, niezależnie od formy prawnej, przedsiębiorca zagraniczny ma zawsze obowiązek zgłosić na druku VAT-R fakt prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie podatku od towarów i usług. I taka to krótka historia rozrastającej się biurokracji.