ABC PRAWA
26 marzec 2019

Sprzedaż nieruchomości z dwiema stawkami VAT

Jędrzej Banaszewski
Jędrzej Banaszewski
T: 796 580 170
Co do zasady sprzedaż nieruchomości przez przedsiębiorcę powinna korzystać z preferencyjnej stawki VAT. Odbiorca budynku/mieszkania, który często już podatnikiem VAT nie jest, finalnie płaci zatem w ramach takiej transakcji niższe wynagrodzenie. Niższe o 15%, co z pewnością ma wpływ na możliwości potencjalnych nabywców przy zakupie wymarzonych nieruchomości. W zamyśle ustawodawcy zachowana zostaje w ten sposób szeroko pojęta sprawiedliwość społeczna.

Jednakże, jeżeli przedmiotem dostawy jest dom wraz z towarzyszącą mu infrastrukturą, która oprócz samego budynku może obejmować wbudowane tam instalacje, urządzenia techniczne, drogę dojazdową czy ogrodzenie z bramą i furtką, obniżona 8-procentowa stawka VAT może zostać zastosowana jedynie w zakresie sprzedaży samego budynku i gruntu. Jakkolwiek nieuzasadnione mogłoby się to wydawać z ekonomicznego punktu widzenia, dla całości takiej transakcji - tj. oprócz samej nieruchomości obejmującej także całą infrastrukturę towarzyszącą - nie jest prawidłowe zastosowanie jednej stawki. W konsekwencji, wynikającą z tego samego zdarzenia gospodarczego sprzedaż należy potraktować oddzielnie co do sprzedaży budynku i oddzielnie co do sprzedaży towarzyszącej budynkowi infrastruktury. W ten sposób podlega ona opodatkowaniu podstawową – 23-procentową stawką VAT.

Pomimo, iż w kilkuletnim sporze z fiskusem przedsiębiorca wskazywał na orzecznictwo TSUE dotyczące świadczenia usług kompleksowych, wyjaśniając jednocześnie, że sprzedaż domu z gruntem i infrastrukturą towarzyszącą jest jednym świadczeniem na rzecz jednego podmiotu i nie może być traktowana rozłącznie, organy podatkowe stały na zgoła odmiennym stanowisku. Ich zdaniem preferencyjna stawka nie może dotyczyć infrastruktury towarzyszącej, ponieważ jej sprzedaż należy traktować jako odrębną dostawę obiektów budowlanych. Organy podkreśliły tu, że infrastrukturę towarzyszącą stanowią elementy znajdujące się poza obiektami budownictwa mieszkaniowego, tj. poza bryłą takich obiektów. Zatem roboty budowlane wykonywane poza bryłą obiektów budownictwa mieszkaniowego muszą zostać opodatkowane podatkiem VAT według stawki podstawowej.

Naczelny Sąd Administracyjny (w wyroku I FSK 1633/16) przyznał, że rzeczywiście transakcji nie można rozbić tak aby poszczególne towary sprzedane innym osobom. Jednakże przepisy krajowe - które pozostają w zgodzie w tym zakresie z regulacjami unijnymi - pozwalają do zastosowania różnych stawek podatku VAT do różnych towarów będących przedmiotem jednej dostawy. Ponadto, Sąd zgodził się z fiskusem i Sądem pierwszej instancji, że infrastruktura towarzysząca nie jest obiektem budowlanym i do jej sprzedaży nie można zastosować preferencyjnej 8-procentowej stawki VAT.